С уважением

Леонид Писарчик

КРЭНЬ Платон Андрэевіч
[псеўданімы: Прохар Калавец, Шыпшына, Бім-Бом, Бух-Бом; 4.4.1896, фальварак Ярашэва Слонімскага пав. Гродзенскай губ., цяпер в. Ярашоўка — 23.9.1962, в. Ярашоўка], паэт, мемуарыст. Вучыўся ў Келецкай мужчынскай гарадской гімназіі (Польшча), Клецкай настаўніцкай школе (скончыў у 1913). У 1915 мабілізаваны ў войска. Накіраваны ў Пецяргофскую школу прапаршчыкаў, якую скончыў у 1916 з афіцэрскім чынам. Служыў у Фінляндыі ў 423-м пяхотным палку. Публікаваў вершы ў газ. «Финляндские известия». Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Чырвонай Арміі. У снеж. 1917 накіраваны на Дон. Там захварэў, трапіў у шпіталь. Потым перайшоў у Белую гвардыю генерала Каледзіна. З войскам адступіў у Крым і эвакуіраваўся ў Турцыю. У жн. 1921 вярнуўся ў Зах. Беларусь. Жыў на гаспадарцы ў роднай вёсцы. У 1920-я г. член БСРГ. Друкаваўся пад псеўданімамі ў віленскіх бел. выданнях, ладзіў у вёсцы бел. вечарыны і спектаклі. З прыходам Чырвонай Арміі зімой 1939—40 настаўнічаў. Пісаў у абл. газ. «Звязда». Звольнены са школы з запісам «Кулак і белагвардзеец». Занесены ў спісы на дэпартацыю з Беларусі. Высылцы перашкодзіў пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Ратаваў савецкіх акружэнцаў. Перад альтэрнатывай вывазу ў Германію на прымусовыя работы пайшоў працаваць у Баранавіцкую гарадскую ўправу. Публікаваў фельетоны ў «Баранавіцкай газэце». Падтрымліваў сувязі з партызанамі. Вясною 1943 па даносе арыштаваны СД. Быў вызвалены дзякуючы сваім фельетонам, якія спадабаліся начальству. Арыштаваны савецкай бяспекай у 1945. Асуджаны на 8 гадоў зняволення. Пакаранне адбываў ва Унжлагу МУС у Горкаўскай вобл. Пасля вызвалення ў 1953 вярнуўся ў Ярашоўку. Хварэў. Пачаў занатоўваць успаміны, выйшаў на магістральную тэму сваёй творчасці — ГУЛАГ. Пісаў па-беларуску і па-руску. Частка рукапісных твораў была выкрадзена з хаты. Літаратурная спадчына 1952—62 выдадзена пасмяротна.
Тв.: Бывай, Ярашоўка. Успаміны, нарысы, вершы / Уклад. Ірына Крэнь. Мн., 1999; Грамадзянская вайна // Полымя. 1998. № 5; Унжлаг // Полымя. 1999. № 7, 8.

Ёсць вельмi цiкавы артыкул вядомай беларускай пiсьменнiцы Дануты Бiчэль, у якiм яна звяртаецца да сваей сяброўкi Iрыны Крэнь – дачкi Платона Крэня. Мне здаецца, што наведвальнiкам Вашага сайту гэты артыкул спадабаецца.

Леанiд П.